Aha! De zin of onzin van het uitkrassen van panel lines op 1/43!
Een interessante discussie die ik zeker niet uit de weg ga, integendeel: hier is een forum uitermate geschikt voor, om de verschillende pro's, contra's en standpunten te verduidelijken.
Wel, ik bouw reeds 1/43 modellen sinds 1986. Jarenlang heb ik de panel lines ongemoeid gelaten qua diepte en vulde ik ze op met zwarte inkt via een Rotring pen. Het resultaat was veel te zwarte, veel te overdreven panel lines. Dus heb ik dat systeem laten vallen.
Daarna heb ik een tijd lang jouw redenering gevolgd: er gewoon afblijven. Te overdreven panel lines kreeg ik er niet meer mee, maar anderzijds vond ik dat de modellen iets misten.
Het is namelijk zo dat een model dat er realistisch moet uitzien, volgens mijn bescheiden mening meer moet zijn dan een verkleining op schaal van het origineel. Neem een 1/1 wagen, verklein hem 43 keer en je ziet bijna geen details meer. Je kan dit best doen door een 1/43 model op je hand te nemen op normale oogafstand, en dan naar een echte wagen te kijken vanop een afstand zodat het model en de echte wagen er ogenschijnlijk even groot uit zien: de details van de echte wagen zijn inderdaad niet meer zo duidelijk.
Maar een model moet juist wel details kunnen weergeven. En om dat te bereiken moet je eigenlijk wat je wil tonen extra in de spreekwoordelijke verf zetten. Neem nu bijvoorbeeld carbon: als je de structuur van carbon van een echte wagen 43 keer zou verkleinen, zie je de lijnen niet meer omdat ze allemaal tegen elkaar plakken. Om de structuur van carbon te simuleren moet je dus de lijnen iets verder van elkaar printen zodat je toch een structuur ziet. Hetzelfde geldt voor de schaduwpartijen: het invallende licht op een 1/1 wagen creëert schaduw, en ook een 1/43 model vangt licht, maar de schaduw die door de kleine onderdelen gecreëerd wordt is niet te vergelijken met de schaduwpartijen van een 1/1 wagen die je 43 keer zou verkleinen. Modelbouwers die figuren schilderen kennen dit fenomeen zeer goed en schilderen daarom altijd minstens in 3 tinten: de normale kleur, dezelfde kleur met wat wit bij voor de hogergelegen delen en dezelfde verf met zwart bij voor de dieperliggende delen: de schaduwpartijen dus. Ook in onze autosporttak pas ik die techniek trouwens toe als ik bv een motor eerst gewoon in aluminium spuit, daarna een wash geef met smoke (die de schaduwpartijen accentueert) en vervolgens een drybrushing met zilver (die de hogergelegen, felbelichte partijen accentueert).
Die filosofie pas ik dus ook toe voor panel lines. Om ze te accentueren ga ik ze dus uitkrassen zodat er meer schaduw in gevormd wordt en ik zonder ze zwart te moeten inkleuren toch de indruk wek dat de deuren en/of motorkap echt open kunnen. Het is ook een kwestie van smaak, en iedereen is natuurlijk vrij om te doen wat hij het liefst ziet. Maar mijn keuze en werkmethode is niet zomaar uit de lucht gegrepen, ze is wel degelijk gebaseerd op een berekening! Want wat je zegt over de breedte van de panel lines is niet helemaal correct, althans niet op de modellen die ik bouw. Ik heb de exacte breedte van mijn panel lines eens gemeten met de schuifpasser en ik kom uit op 0,22mm. Vermenigvuldig dat met 43 en je komt uit op zo'n 9,5mm. Met dezelfde schuifpasser ben ik de panel line van mijn Opel gaan meten en ik kom uit op 5,38mm. De panel line die ik op mijn model meet is dus wel te breed, maar zeker geen 2cm als je ze vertaalt naar 1/1, terwijl een echte panel line toch ook een dikke halve cm is. Als ik dus zeg dat ik de line wat wil accentueren zit ik redelijk goed, want om een panel line van 5,38mm op schaal 1/43 te verkleinen kom ik uit op 0,12mm wat volgens mij te smal is om ze nog te kunnen onderscheiden (als je het al zou kunnen verwezenlijken). Trouwens, ik diep de bestaande panel lines alleen maar uit met een naald, ik verbreed ze niet. Dus ook als ik ze ongemoeid laat zijn ze 0,2mm breed. Dat is inderdaad te breed, maar wel de goede breedte om iets te kunnen onderscheiden. Alleen: ze zijn niet diep genoeg om er schaduw in te laten vallen. En daarom diep ik ze uit. Verder is het ook zo dat ik ook rekening hou met het feit dat een uitgekraste panel line van 0,2mm nog een pak smaller wordt eens er 2 lagen primer, 2 à 3 lagen lak en nog eens 2 à 3 lagen vernis overheen gezet worden. Tenslotte ook nog even meegeven dat ik niet alleen de deurpanelen uitkras, maar ook de rammrubbers en andere sierstrippen. Maar hier speelt een gans andere reden mee: het is namelijk veel gemakkelijker om achteraf raamrubbers te schilderen met een penseel als je een uitgekraste lijn hebt om te volgen; je schuift niet zo snel uit met je penseel.
Of je nu zoals ik 2 dagen wil besteden aan het uitkrassen en uitdiepen van panel lines, of je laat ze ongemoeid, moet ieder voor zichzelf uitmaken (wat niet betekent dat je hier eens niet je eigen mening mag komen geven), maar vooraleer je oordeelt dat de panel lines te breed of onrealistisch zijn zou ik je wel willen vragen om me even de tijd te gunnen tot het model klaar is. Eens de foto's van het afgewerkte model online staan is er geen weg meer terug en kan iedereen zijn oordeel vellen over het al dan niet geslaagd zijn van het geheel. Dat de panel lines als je ze gaat nameten dan nog steeds breder zijn dan een echte panel line gedeeld door 43 staat nu al vast, maar de vraag moet zijn: komt het model realistisch over of niet? Binnen afzienbare tijd zullen we het zien
In tussentijd kan ik je de foto's tonen van het model na 2 lagen primer en 1 laag lak:
